Kadasteronderzoek

Het uitzoeken van de bewoningsgeschiedenis van een bepaald huis begint bij het kadaster. In het kadaster kun je via de eigenaar naar het verleden terugzoeken wie er allemaal eigenaar zijn geweest van een bepaald perceel of huis. Ook kun je kijken wat er met een huis of perceel is gebeurd na de invoering van het kadaster in 1832 of in het geval van Westerwolde 1829. In het notarieel archief kun je dan de bijbehorende koopakte vinden.

 

Waar woonden mijn voorouders?

Een vraag die vaak gesteld wordt is: in welk huis woonden mijn voorouders? Dit is een vraag die enig zoekwerk vergt. In de meeste kleinere dorpen waren voor 1900 nog geen straatnamen en pas in 1806 werd begonnen met de huisnummering. Men begon met nummer 1 en nummerde door tot alle huizen een nummer hadden. Kwam er een huis bij dan kreeg dat huis in het ene dorp een ‘a’ achter het nummer van het naastliggende huis. Maar er werd ook doorgenummerd, ongeacht de ligging van het huis zoals in Onstwedde. Zo lag het huis met nummer 118 tussen de huizen met nummers 79 en 80.

Later vonden er regelmatig hernummeringen plaats. Deze wijze van nummeren maakt het erg lastig om uit te zoeken waar de mensen precies woonden. Zeker in het geval van huurders omdat zij niet in het kadaster voorkomen.

 

Gegevens over de relatie tussen personen (bijvoorbeeld de voorouders) en hun huisnummers zijn te vinden in de burgerlijke stand en in de bevolkingsregisters.

Van 1811 tot omstreeks 1840 werd in de burgerlijke stand in de geboorte- en overlijdensakten de huisnummers vermeld waar de betreffende persoon geboren of overleden is. In de bevolkingsregisters vanaf 1840 staat genoteerd op welk huisnummer men woonde en waar men naar toe vertrok bij verhuizing.

Bij de gemeenten worden de bevolkingsregisters die in delen per 10 jaar werden bijgehouden, bewaard. Meestal begon men vanaf 1840. Soms zijn er ook eerdere volkstellingen. In Vriescheloo bijvoorbeeld in 1815. In Onstwedde begint het bevolkingsregister echter pas in 1850.

 

Voor 1811 zijn gegevens over waar personen woonden te vinden in de rechtelijke archieven. Voor Westerwolde heb ik de bewoningsgeschiedenis (eigenaren en huurders) uitgezocht voor elk huis vanaf 1568 (de eerste hoenderbelastinglijsten) tot 1829 (invoering van het kadaster in Westerwolde). De woningeigenaren staan in de boeken Westerwolders en hun Woningbezit, de huurders worden te zijner tijd gepubliceerd op deze website.

​

 

Voor hulp bij het uitzoeken waar uw voorouders in Westerwolde hebben gewoond, kunt u hier contact opnemen.