Westerwolders en hun woningbezit
Westerwolders en hun Woningbezit van 1568 tot 1829
De boekenserie Westerwolders en hun woningbezit van 1568 tot 1829 beschrijft het eigendom van elke woning die in Westerwolde stond ten tijde van de invoering van het kadaster in Westerwolde op 1 januari 1829. Het is een reis terug in de tijd naar 1568 en in enkele gevallen naar de 15e eeuw. Het jaartal 1568 verwijst naar de eerste hoenderbelastinglijst van Westerwolde die bewaard is gebleven. In deze lijsten staan de eigenaren van huizen waar rook uit opsteeg (dus bewoond waren) die een kip aan de bisschop van Münster betaalden in ruil voor bescherming. Later werd voor de kip een geldbedrag bepaald die in deze periode aan de graaf en later de grafin van Aremberg werd betaald.
De boekenserie bestaat tot nu toe uit negen delen:
-
Het kerspel Sellingen.
-
Het kerspel Vlagtwedde, deel I. Het dorp Vlagtwedde.
-
Het kerspel Vlagtwedde, deel II. De gehuchten.
-
Het kerspel Onstwedde, deel I. Het dorp.
-
Het kerspel Onstwedde, deel II. De gehuchten.
-
Het kerspel Wedde, deel I. De marke Wedde.
-
Het kerspel Wedde, deel II. De marken Hoorn en Morige.
-
Het Klooster Ter Apel.
-
Het kerspel Vriescheloo. Het dorp Vriescheloo en het gehucht Lutjeloo.
De delen 10 en 11 over de vesting Bourtange zullen later verschijnen. Datum van verschijning van deze delen is nog niet bekend.
In de boeken is per dorp of gehucht een kaart opgenomen met de huisnummers en een kaart met het grondgebruik in 1829. Als bijlage zijn transparante kaartjes opgenomen van de huidige situatie, om zo de ligging van de huizen in 1829 te localiseren op de huidige kaart. Per huis is een kaartje opgenomen met een detail uit de minuutkaart van het huis met de omliggende percelen. De minuutkaart is de eerste kadastrale kaart met daarin de perceelnummers.
Verder zijn van elke eigenaar en enkele pachters de genealogische gegevens opgenomen.
Per eigenaar of pachter zijn alle relevante akten, zoals koop- en huwelijkscontracten, testamenten en boedelscheidingen opgenomen. Daarnaast een groot aantal interessante akten uit de protocollen van civiele zaken, en registers van boeten en breuken. In deel 6 De marke Wedde worden de drie heksenprocessen van 1587, 1589 en 1597 uitgebreid beschreven.
Van deze serie is deel 4 Het dorp Onstwedde in 2023 uitverkocht. Sinds de publicatie in 1995 zijn nieuwe gegevens gevonden, maar ook zijn er helaas fouten gevonden. Oorspronkelijk was het de bedoeling om een laatste deel te maken met daarin alle aanvullingen en verbeteringen van alle delen. Maar omdat dit deel dan veel te omvangrijk zou worden is besloten de aanvullingen en verbeteringen online te publiceren. Van elk huis in Onstwedde is een nieuw verbeterde pdf-bestand gemaakt. Hierin zijn alle eigenaren en huurders opgenomen met transcripties van de bijbehorende akten.